Rekabet Ortamı ve Rekabet Kurulu Kararları İsmet CANTÜRK Rekabet Kurulu Üyesi

4. KURULUN NİHAİ KARARLARININ NİTELİĞİ -NİSAP-GEREKÇE 

4.1. Kurul'un Nihai Kararları Kesin ve Yürütülebilir Nitelikteki İdari İşlem Statüsü 

Rekabet Kurulu'nun, idari yapımız içindeki değişik ve özerk konumunun bu kararların niteliği üzerinde hiçbir etkisi söz konusu değildir. Kurul'un kararlarını, yarı yargısal nitelikte kararlar olarak değerlendirmek olanağı da yoktur. Soruşturma yönteminin ve savunma zenginliğinin Kamu tüzel kişiliğine sahip özerk kuruluşlarda yer almasının da bu durumu değiştirmeyeceği kanısındayız. 



4.2. Kararlarda Bulunması Gereken Hususlar

4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 52. maddesi ile kararlarda bulunması gereken hususlar ayrıntıları ile düzenlenmiştir. 



Maddenin (b) ve (f) bentlerinde, inceleme ve araştırmayı yapanların isim ve soyadları ile raportörlerin görüşÃ¼nün de kararda yer alacağı belirtilmektedir. Bu bent hükümlerinin, soruşturmacı üye yönünden taşıdığı öneme değinmekte yarar vardır. 



Yasanın 43. maddesine göre, soruşturma yapılmasına karar verildiği takdirde, Kurul görevli raportörlerle birlikte soruşturmayı yürütecek kurul üyesini ve üyelerini de belirler. Aynı yasanın 44. maddesinde de, Kurul üyesinin soruşturma heyeti içinde yer aldığı belirlenmiştir. Bu hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, soruşturmayı yürütmekle görevli Kurul üyesinin, 52. maddenin (b) bendinde yazılı incelemeyi ve araştırmayı yapanların arasında yer aldığı anlaşılmaktadır. Soruşturmayı yürütmekle görevli olan ve inceleme ve araştırma yapanların arasında yer alan bir Kurul üyesinin, ayrıca görüşÃ¼nün de kararda yer alması gerekmekte midir  



Her ne değin, Kurul adına hareket eden ve Kurul tarafından belirlenip görevlendirilen Kurul üyesi ve raportörlerden oluşan heyet, 44. madde uyarınca, soruşturmanın her evresinde inceleme ve araştırma yapmakla yetkili kılınmış ise de; Kurul üyesinin bu evredeki görevinin soruşturmayı yürütmek ve koordine etmek olduğu kanısındayım. 



Soruşturma heyeti içinde inceleme ve araştırma görevi yaptığının kabulü durumunda, kararda görüşÃ¼nün de yer alması gerekecektir. Soruşturmayı yürütmekle görevli kılınan Kurul üyesinin 52. maddeye göre görüşÃ¼nün kararda yer alması, hem de Kurul üyesi sıfatıyla karara katılması ve imzalaması, ihsası rey niteliğinde bir davranış alacağından, Kurul Kararının sakatlanması gibi ağır bir sonuç doğurabilir. Böyle bir sonuçtan özenle kaçınmak ve kararda Kurul üyesinin görüşÃ¼ne yer vermemek gerekir. Esasen 52. maddenin (f) bendinde de sadece raportör görüşÃ¼nün kararda bulunacağı belirtilmiştir. 



Kurulun nihai kararları en az 8 üyenin katılımı ve 6 üyenin aynı yönde oy kullanmasıyla alınır. 



4.2.1. Kararların Gerekçeli Olması

Rekabet Kurulu Kararlarının gerekçeli olması gerekir. Yasanın 48'inci maddesiyle bu zorunluluk getirilmiştir. Kararlarda bulunması gereken hususlar yasanın 52. maddesiyle ayrıntılı biçimde belirtilmiştir. Kararlarda biçim yönünden de bulunması gereken hususlar yasa ile buyurucu biçimde düzenlendiğinden, buna uyulmaması bozma nedeni olabilecektir. 







4.3. Yargı Yeri

Yasanın 55. maddesi uyarınca, Kurulun nihai kararlarına, tedbir kararlarına, para cezalarına ve süreli para cezalarına karşı kararın yanlara tebliğinden itibaren 60 gün içinde Danıştay'a başvurulabilir. 



Kurul'un nihai kararları genellikle, ülkede bir rekabet kültürünün yaratılması ve kamu düzeni ile yakından ilgilidir. 0 nedenle Rekabet Kurulu'nun nihai kararlarına karşı doğrudan Danıştay'a başvurulması yerinde bir düzenleme olmuştur. 



Rekabet Kurulu'nun nihai kararları kamu düzeni ile yakından ilgili olduğundan Resmi Gazetede yayınlanma zorunluluğu getirilmiştir. Yasanın 53. maddesinin son fıkrası hükmüne göre, Kurul kararlarının kesinleştikten sonra Resmi Gazetede yayınlanacağı öngörülmüştür. 



Kurul kararlarının Resmi Gazetede yayınlanmasında öngörülen temel amaç, rekabet kültürünün ve ortamının yaratılmasına sağlayacağı katkıdır. Bu kararlan, yargısal süreçten geçtikten ve yargı kararının kesinleşmesinden sonra yayınlanması ile bu amacın ortadan kalkacağı ve kararların güncelliğinin de söz konusu olmayacağı kanısındayım. 



Yasada öngörülen, Kurul kararlarının yayınlanmasıdır. O nedenle Kurul kararlarının kesinleştikten sonra deyimi ile idari kararların, idari işlemlerin kesinleşmesi prosedürünü anlamamız gerekir. Zira her karar (ister yargı, ister idari olsun) kendi statüsü içinde kesinleşir. Bir idari işlem, yargısal süreçten geçtikten sonra kesinleşmez. İlgilileri hakkında sonuç doğurduğu, yürütülebilir konuma geldiği anda kesinlik kazanır. 



Yasanın 53. maddesinde öngörüldüğü üzere, Rekabet Kurulu Kararı yayınlanmak üzere Rekabet Kurumu yayın işlerine gönderildiği anda kesinleşir ve bu evrede Resmi Gazetede yayınlanması gerekir. Ancak, 55. maddenin 2. fıkrasında öngörülen, para cezalarının Kurulun karan kesinleşmeden tahsil edilemeyeceği yolundaki hüküm; aynı madde de yer alan Bu süre içinde yargı yoluna baş vurulmazsa karar kesinleşir biçimindeki düzenleme ve 18/2 nci maddeyle süreli para cezası ile ilgili yürütmeyi durdurma kararı verilmesi halinde uygulanacak yöntem birlikte değerlendirildiğinde " Kurul kararının kesinleşmesi" ile yargısal süreç sonundaki kesinleşmenin öngörüldüğü sonucuna da varılabilir. Ancak öngörülen amaç, Kurul kararlarının yargısal süreçten geçmeden önce yayınlanmasıdır. Kurulun uygulaması da bu yoldadır.



içindekiler