Sağlık Sektöründe Sivil Toplumun Beklentileri

Sağlık Sektöründe Sivil Toplumun Beklentileri

Avrupa Birliği Türkiye Karma İstişare Komitesi AB-Türkiye Tüketici ve Sağlık Politikaları’nı 25. toplantısında Paris’te ele aldığını geçen yazılarımızda belirtmiştik. Raporda Türkiye’deki sivil toplum örgütlerinin önerilerine de yer verilmiş. Bu yazımızda bu önerileri inceleyeceğiz.

Sağlık hizmetlerinin özelleştirilmesi ve uluslararası tıp kartelinin gelirlerini arttıracak bir şekilde düzenlenmesi ve işletilmesine son verilmelidir.

Ãœcretsiz sağlık hizmeti veren hastaneler sistemine geri dönülmeli ve bir özel hastane gibi kâr amacı ile çalıştırılan devlet ve üniversite hastaneleri SGK'ya devredilmelidir.

Hekimlere hastane gelirlerini arttırdığı oranda kâr payı (performans) ücreti ödenmesine son verilmelidir. Hekimler hem kamu hem de özel hastane ve muayenehanelerinde çalışmamalıdır.

Sosyal Güvenlik Kurumunun bütçesi ve harcamalarının kontrolsüzce artırılmasına son verilmelidir. Denetimler şeffaf ve yaygın olmalıdır.

SSK (SGK) ilaç fabrikaları tekrar açılmalı ve bir çok jenerik ilacın üretimi burada yapılmalıdır. Gerçek hasta tedavisi ve yararı temel alınarak hazırlanacak, gereksiz ilaç ve tedavilerin dışarıda bırakıldığı marka ve jenerik ilaçları kapsayan ilaç ve tıbbi malzeme listesi alınmalı ve bu ilaçlar SGK tarafından alınmalıdır. İlaçların alınmasında satın alma komisyonlarına etik olmayan davranışlarını önleyecek sistemler kurulmalı, en çok promosyon veren firmaların ilaçları değil eşdeğer ve en ucuz olan ilaçlar alınmalıdır.

Bazı ameliyat ve girişimler, bu ameliyatlarda kullanılacak malzemenin komisyonu ve kâr payı için yapılmaktadır. Bazen gereksiz olarak kullanılan bu ürünlerin maliyeti ameliyat veya girişimin maliyetinin 5-10 katı değerlere ulaşabilmektedir. Bu ürünlerin de tercih ve kullanım koşulları sıkı bir şekilde belirlenmeli, tüketim ve kullanımları izlenerek denetlenmeli ve aynı işi gören ürünler arasında en ucuzları toplu olarak alınmalıdır. Yüksek yedek parça ve tahlil kitleri ile devamlı ve yüksek bakım sözleşmeleri ile alınan tahlil cihazları alınmamalı; alınacak cihazlarda tahlil, kit ve bakım yönünden bağımlılığı azaltacak en uygun cihazlar tercih edilmelidir. Bu tür özel ilaç, malzeme, cihaz ve biyomedikal ürünlerin alımları bunların kullanımına promosyonla karar veren hekimlerin tercihine bırakılmamalıdır.

Sağlık sisteminin amacı toplum sağlığını düzeltmek ve gelişmek olarak tanımlanmalıdır. Koruyucu sağlık politikaları özendirilmelidir.

Hekimlere verilen performans (kâr payları verilmesi) uygulamasına son verilmelidir. Sağlık sistemindeki gelirleri arttıran ve insanları hasta ederek sakatlık ve ölümlere neden olan kötü tıbbi uygulamalar teşvik edilmemeli ve ödüllendirilmemelidir. Performans tanımı hasta ve toplum menfaati göz önüne alınarak yeniden yapılmalıdır. Yaptığı tedavilerde tıbbi bilgi ve beceri eksikliği veya başka nedenlerle yatış süreleri uzun, komplikasyon ve ölüm oranları yüksek, gereksiz tetkik ve tedavi oranları ve tedavi maliyetleri, enfeksiyon ve nüks oranları yüksek olan hekimlerin ücretleri azaltılmalı ve gerekirse bu gibi hekimlerin çalışmaları tamamen engellenmelidir. Bunun tersine yatış ve tedavi süreleri kısa, komplikasyon, ölüm, enfeksiyon oranları, tetkik ve tedavi maliyetleri düşÃ¼k başarılı hekimlere de fazla ücret ve imkânlar verilmelidir. Bu şekilde herkes daha iyi olmak ve çalışmak için gayret edecektir. Başarısızlık değil, başarı teşvik edilmeli ve ödüllendirilmelidir.

Radyolojik tetkiklerin gereksiz ve yaygın kullanılmasının önüne geçilmesi için tomografi, anjiografi ve sintigrafi merkezleri azaltılmalı ve bu tetkiklerin hastalık bulma, yaratma veya tarama amaçlı kullanılması engellenmelidir.

Sağlık hizmetleri sağlık şirketlerinin veya buradan kazanç sağlayacak veya kazanç bekleyen bazı hekimlerin maddi çıkar ve beklentilerine göre düzenlenmemeli ve örgütlenmemelidir. Dünyanın hiçbir ülkesinde görülmediği oranda fazla olan ve bir gereksiz cerrahi girişim olan sezaryen çılgınlığına son verilmesinin ve sağlıklı bir gebe takibi ve doğumun esas şartı budur. Yüksek sezaryen oranı kötü ve ticari amaçla verilen sağlık hizmetlerinin de bir göstergesidir.

Gelecek yazımızda devam edeceğiz.