• Gazete Makaleleri / Finansal Forum Gazetesi

  • İtiraftaki Keramet

  • Rekabet ihlallerini itiraf ederek otoritelere yeterli bilgi ve belge sunan ve rekabet cezası almadan kurtulabilen bira üreticisi firmaya ilişkin dünkü yazım epey dikkat çekmiş anlaşılan. Nitekim bu tip bir indirimin tam olarak hangi şartlar altında gerçekleşeceği üzerine bir çok soru geldi. rnBana da bu konuda bilgi vermek düşer. Bu ceza indirimi veya yerine göre muafiyeti düzenlemesi rakip teşebbüsler arasında fiyatların, üretim veya satış miktarlarının belirlenmesini, ihalelere fesat karıştırılmasını ya da ithalatın veya ihracatın kısıtlanmasını ve pazar paylaşımını öngören anlaşmaların, uyumlu eylemlerin ve teşebbüs birliği kararlarının rekabet otoriteleri ile işbirliği sonucunda ortaya çıkarılması ile ilgilidir. Bu tür uygulamalar rekabet otoritelerinin karşılaştığı en ciddi rekabet ihlalleri arasında yer almakta ve rekabetin kısıtlanması sonucu tüketici bakımından fiyatların artmasına ve seçeneklerin azalmasına yol açmakta. rnTeşebbüsler, serbest piyasa ekonomisi koşullarında aralarında olması gereken rekabeti kısıtlayarak, hem ürün geliştirme hem de daha etkili üretim yöntemlerini ortaya koyma konularında kendilerini yenilikçi olmaya iten rekabetçi davranışlardan kaçınmakta. Bu tür uygulamalar sonucu rekabetten kaçan üreticilerden alımda bulunan teşebbüslerin maliyetlerinin artması söz konusu olmakta.rnGeçmişte Komisyon, hukuka aykırı anlaşma ve uyumlu eylemlere iştirak eden bazı teşebbüslerin rekabeti kısıtlayıcı davranışlarını sona erdirmeye ve bu tür davranışların varlığını bildirmeye istekli oldukları halde maruz kalacakları yüksek cezalar nedeniyle bundan vazgeçtiklerini görmüştü. Bu durumda Komisyon'un tavrının ne olacağını açıklığa kavuşturmak üzere 1996 Duyurusu kabul edilmişti.rnBeş yıllık uygulamadan sonra Komisyon, cezalarda herhangi bir indirime gidilmesi için gereken şartlara ilişkin daha şeffaf ve kesin düzenlemelerin belirlenmesi durumunda Duyuru'nun daha etkili sonuçlar doğuracağını düşünüyor. Cezanın indirim düzeyi ile teşebbüsün ihlali belirlemedeki katkısı arasında daha yakın bir paralellik olmasının bu etkiyi daha da artıracağı kuşkusuzdur. rnKomisyon bir teşebbüsün, kartelin varlığının ortaya çıkarılması konusundaki işbirliğinin esaslı bir değeri olduğu düşüncesiyle, bir soruşturmanın başlatılması sürecinde yapılan kesin bir katkının, -bazı ek yükümlülüklerin de yerine getirilmesi koşuluyla- her türlü cezadan muaf tutulması gerektiğini düşünmekte ve uygulamasını bu yönde yapmakta. Ayrıca, Komisyon şüpheli bir ihlalle ilgili soruşturma başlattıktan sonra bir ya da daha çok teşebbüsün işbirliği yapması durumunda ceza indirimine gitmekte. Cezada yapılacak herhangi bir indirim, teşebbüsün Komisyon'un ihlali belirlemesine nitelik ve zamanlama olarak fiilî katılımını sağlaması durumunda gerçekleşmekte. İndirimlerin Komisyon'un önceden sahip olduğu delillere belirgin ek bir değer katan delilleri sunan teşebbüsler ile sınırlı tutulacağının hatırlatılmasında da fayda var.