Devlet Yardımlarında Bildirim ve İzin Prosedürü

Dünkü yazımda devlet yardımlarının genel kapsamına ilişkin açıklamalar yapmıştım. Bugün ise bildirim ve izin prosedürünü açıklayacağım. Bu kurallar çok önemli nitekim yakında Türkiye'de devlet yardımlarının bildirimi büyük olasılıkla Rekabet Kurumu'na yapılacak. Bu sebepten ötürü bence bu prosedürün iyice öğrenilmesinde fayda vardır.rnKomisyon'un devlet yardımlarına ilişkin denetleme mekanizması, yardımı vermeyi planlayan üye ülkenin muafiyet almak amacıyla gerçekleştireceği bildirim marifetiyle oluşturulmaktadır.rnBildirim sistemi içerisinde; tüm yeni yardım tedbirleri veya mevcut yardımlardaki değişiklikler henüz planlanma aşamasında iken Komisyona bildirilmelidir. Komisyona bildirilmeyen ve izin almayan tüm yardımlar yasa dışı olarak kabul edilir ve Komisyon'un yardımı ortak pazar ile çelişir bulması halinde yardımın geri ödenmesi söz konusu olabilir.rnYapısal fonlara ilişkin devlet yardımı içeren projeler ancak de minimis kuralı kapsamında verilen yardımlar, bildirilmiş veya izin verilmiş yardım projeleri kapsamında verilen yardımlar veya Komisyon'a bildirilen ve izin alınan projeler kapsamında Komisyon tarafından kabul edilebilir.rnGerçekleştirilmesi planlanan yardıma ilişkin bildirim üye ülke tarafından gerçekleştirilir. Komisyon, bildirime ilişkin prosedürün hızlandırılması amacıyla bir çok yardım türünü kapsayacak şekilde 19 sorudan oluşan standart bir bildirim formu düzenlemiştir. rnBildirim formunun bir sorusu üye ülke tarafından verilecek olan yardımın amacı ile ilgilidir. Bu soru ile açıklığa kavuşturulmak istenen yardım yatay ise amacının ne olduğu (genel yatırım, ar-ge, çevre, enerji tasarrufu, vb.), bölgesel ise hangi bölgeleri kapsadığı ve kapsadığı bölgelerin uygun olup olmadığı, belirli bir sektöre yönelik ise bahsi geçen sektörün uyumlu olup olmadığıdır.rnBildirim formunun diğer bir önemli sorusu verilecek olan yardımın türünün (direkt yardım, düşük faizli borç, faiz sübvansiyonu, vergi istisnası, vb.) detayları ile ilgilidir.rnDiğer bir soru yardımın hesaplanmasına dayanak teşkil eden uygun maliyetlerin (arazi, binalar, donatım. Personel, eğitim, danışman ücretleri, vb.) neler olduğunu sorgularken bir başka soru da yardım için yapılacak olan giderin ne seviyede olacağı ve süresine ilişkin detayları kapsamaktadır.rnBildirim formunun üye ülke tarafından Komisyon'a bildirilmesinin akabinde formda herhangi bir eksiklik tespit etmesi durumunda Komisyon bildirimde bulunan ülkeden 15 gün içerisinde bilgi talep etmektedir Bildirimi gerçekleştiren üye ülkenin genellikle 20 gün içerisinde cevap vermesi beklenmektedir. Komisyon'un sorularına verilen cevapların tamamlanmasının akabinde başlayan süre neticesinde Komisyon, en fazla iki aylık süre içerisinde ilgili yardıma ilişkin kararını vermektedir. Komisyon, herhangi bir itirazının bulunmadığı kararını verirse yardımın uygulanmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.rnKomisyon'un yardımın ortak pazar ile uygunluğu yönünde şüphesinin bulunması durumunda ilgilileri, kendi görüşlerini bildirmeye çağırdıktan sonra Komisyon, bir devlet ya da devlet kaynakları aracılığıyla bağlanan bir yardımın Ortak Pazar ile bağdaşmaz olduğuna veya bu yardımın yolsuz şekilde uygulandığını saptarsa, kendisinin belirleyeceği süre içinde ilgili devletin bu yardımı kaldırması ya da değiştirmesi gerektiğine karar verir. rnBu gibi durumlarda Komisyon soruşturma açmaktadır. Komisyon soruşturma açılmasına ilişkin kararını en geç 2 ay içerisinde vermektedir. Soruşturmanın açılmasının akabinde (1-3 aylık bir dönem içerisinde) Resmi Gazete'de davanın özeti yayınlanır ve ilgili taraflar ve üye ülkeler konu ilişkin yorum yapmaya çağırılır. Bu noktada tarafların bir aylık bir cevap verme süreleri vardır. Yardıma ilişkin bildirimi yapan üye ülke diğer taraflardan gelecek yorumlara 15 gün içerisinde cevap verir. Komisyon kesin kararını açıklar (cevabın verilmesinden sonra geçen 3-18 aylık sürede) ve karar Resmi Gazete'de yayımlanır. Komisyon tarafından verilen karar olumlu (yardım uygulanabilir), olumsuz (yardım uygulanamaz) veya olumlu fakat şartlı izin (belirli şartların sağlanması akabinde yardım uygulanabilir) verebilir.