Tek Elden Satın Alma anlaşmaları ve bireysel muafiyetler

Diğer tüm grup muafiyetlerinde olduğu gibi, tek elden satın alma anlaşmalarına ilişkin grup muafiyeti, 1997/4 Sayılı Tebliğ'de belirtilenlerin ötesinde ek kısıtlamaları içeren anlaşmalara uygulanamamaktadır.rnrnBu kısıtlamalar taraflar arasında özellikle, satış kotaları, tazminatlar, fiyatlar, ödeme koşulları, değişik şekildeki pazar paylaşımları, bilgi alış-verişi ve sadakat indirimi gibi hususları düzenleyen maddelerle getirilmektedir. Bu durumda, fiyat belirleme veya ihracata yönelik kısıtlama gibi maddeler içeren anlaşmalara Topluluk rekabet kuralları gereği kesinlikle bireysel muafiyet tanınmamakta ve anlaşmanın diğer maddeleri anlaşmanın genel yapısı ve etkili olduğu iktisadi koşullar çerçevesinde incelenmektedir.rnrnMuafiyet, ancak, muafiyete konu anlaşmaya rağmen ilgili pazarda rekabetin ortadan kalkmadığı durumlarda mümkün olabilmektedir. Buna örnek bir tip anlaşmanın muafiyet alabilmesi için; en azından anlaşma konusu ürünlerin ürün pazarında gözardı edilebilecek derecede küçük bir miktarı kapsaması gerekmektedir.rnrnKomisyon'un Schlegel Kararı'nda otomobil üretiminde kullanılan özel bir ürünün tedariğine ilişkin tek elden satın alma anlaşmaları için muafiyet verilmiştir. Komisyon muafiyete gerekçe olarak, otomobil üretim sanayiinde ileriye yönelik planlamanın çok önemli olduğunu ve pazarın yeterince rekabete açık olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte, anlaşmada, satın alıcının teknik sebeplerden dolayı satınalımlarını durdurma hakkı saklı kalmıştır.rnrnTek elden satın alma anlaşmaları, aynı zamanda, teşebbüs birlikleri vasıtasıyla da yapılabilmaktedir. Gerçi bu tip anlaşmalar genellikle üreticilerin hammadde tedariği için tercih ettikleri bir yöntem olmakla birlikte; teşebbüs birlikleri vasıtasıyla gerçekleştirilen bu tip tek elden satın alma anlaşmalarının, rakipler arasında bir anlaşma niteliği taşımalarından ötürü grup muafiyet kapsamında değerlendirilmeleri mümkün olamamaktadır. Ancak, sistemin şartları ve etkileri kısıtlayıcı değilse, yatay anlaşmalar da muafiyet kapsamına girebilir. Örneğin, sülfür kullanıcıları birliğine Komisyon tarafından bu tip bir muafiyet tanınmıştır. Sözkonusu anlaşmaya göre, birlik üyelerinin ihtiyaçlarının % 25'ini birlik vasıtasıyla temin etmeleri gerekmektedir ve ilgili pazarda faaliyet gösteren büyük kullanıcılar birlik üyesi değillerdir.rnrnÖte yandan, peynir mayası kullanıcıları birliğine, birlik üyelerinin anlaşma gereğince bütün ihtiyaçlarını birlik vasıtasıyla temin etmelerinin ve birlikten ayrılmayı istemeleri durumunda önemli bir miktarda para ödemelerinin gerekmesi nedeniyle, muafiyet verilmemiştir. Komisyon, bu anlaşmaya muafiyet tanımamasına gerekçe olarak, anlaşmayla ulaşılmak istenen sonuca rekabeti daha az kısıtlayıcı yöntemlerle de ulaşılabilecek olmasını göstermiştir.rnrnKomisyon, anlaşmanın münhasırlık oluşturan hükümleri yerine, birlikten belirli bir miktarın satın alınmasına ve birlikten ayrılırken uygulanan ceza yerine anlaşmaya bir ihbar süresinin dahil edilmesine ilişkin düzenlemelerin, sözkonusu anlaşmaya muafiyet tanınmasını kolaylaştırabileceğini belirtmiştir.