OTOMOTİV SANAYİ REKABET KURULU'NU BEKLERKEN

Rekabet Kurulu kurulduktan sonra yapacağı ilk iş otomotiv ürünleri ticaretini düzenleyen tebliği çıkartması gerekiyor. Bugünden itibaren konu tüketicilerin ve bayilerin bilgisine sunmanın gerekliliğine inanıyorum. rnrnAvrupa Topluluğu'nun Motorlu Taşıt Araçları Dağıtımında Tercihli Sözleşmelere imkan tanıyan 123/85 Sayılı Tüzüğü 30.6.1995 tarihinde son buldu. rnrnYeni Tüzük 1995 sonbaharından itibaren yürürlüğe girdi. rnrnNitekim Türkiye'de Rekabet Kurulu aracılığıyla 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'un 4. Maddesi'ne 5. Madde'de sıralanan gerekçeler muvacehesinde muafiyet tanıyan bir Tebliğ yayımlanacaktır. Bu Tebliğ ise 31.12.1996 tarihinden itibaren AB Gümrük Birliği Alanında geçerli Tüzüğün aynısı olacaktır ( Bu nedenle 7.12.1994 tarihinde yasalaşan RKHK'nun bazı maddeleri daha uygulanmadan yeniden değişikliğe uğrayacaktır. ) rnrnTürkiye'deki mevcut durum - her ne kadar şu aşamada üretici, yetkili satıcı, satış sonrası hizmet sunan kesim ve yan sanayini münferit hadiseler dışında memnun eder bir görüntü sergilese de - temelinde AB normları dışı uygulamalara sahne olmaktadır. rnrnBunların başında Yetkili Satıcıların sözleşme alanları dışında araç satmalarının engellenmesi, bu tarzda bir satış gerçekleştiği durumlarda aracın garanti şemsiyesinin dışına düşmesi; bölgelere göre araçların fiyat farklarının mevcudiyeti; Yetkili Satıcıların gerçekleştirilmesi mümkün olmayan satış hedeflerine zorlanması veya çok talebi olan tipin yanı sıra daha az ilgi gören araçların Yetkili Satıcının isteği dışı siparişine ilavesi; servislerde yan sanayi ürünlerinin kullanımının yasaklanması; üretici firmaların veya Ana Dağıtım Firmaları'nın satış noktalarından talep ettiği teminat ve güvencelerin hiç bir standart sistem dahilinde düzenlenmemesi ve ayrıcalıklı uygulamalar yapılması, vb... rnrnGeçmişte yaşanan bir çok düzensizlik zaman içerisinde belirli bazı temel kriterlere oturtulmaya çalışılmış ve düzensizliğin önü alınmaya başlanmıştır. Ancak bugün dahi Otomotiv Sektörü Aktörleri birbirlerini sürekli olarak suçlamaya devam etmektedirler. rnrnBu çelişki ve olumsuzlukları Avrupa Birliği ülkeleri de yaşamış ve edindikleri engin deneyim neticesinde Türkiye'nin de milli mevzuatına aktaracağı Blok Muafiyet Tüzüğü'nü yürürlüğe koymuşlardır. rnrnO bakımdan geçmişin tartışmasının yapılmasından çok, Rekabet Kurulu tarafından düzenlenecek Tebliğin hazırlık safhasında Sektörün aktif katılımı öncelik taşımaktadır. rnrn rnrnEn geç 1.1.1997 tarihinden itibaren Türkiye'de Motorlu Taşıt Araçları Dağıtımını ve Satış Sonrası Hizmetlerini düzenleyecek Tebliğin Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4. Maddesinden muaf tutulmasının temel gerekçesi aşağıdaki nedenlere dayandırılacaktır: rnrnTaşıt araçları sektöründe münhasıran yetkili kılan sözleşmelere olan ihtiyaç, ürünün doğasında varolan özelliklerden ötürü üretici-dağıtıcı-tüketici arasında güven tesisinin zorunlu olmasıdır. Ayrıca üreticiler kendi araçlarını yakından izleme imkanını elde tutarken; dağıtım ve satış şebekeleri üretici firmalar ile her türlü teknik kalitedeki desteği alabilecekleri yakın bir ilişkiye, sözleşmeleri kapsamında sahip olabileceklerdir. rnrnTüketiciler ise sahip oldukları aracın dağıtım ve satış sonrası hizmetleri şebekesinin yetkili kişilerinin güvencesi altına gireceklerdir. Ayrıca istedikleri marka aracı, istedikleri yerde hiçbir ayırımcı koşulla karşılaşmadan satın alabilecekleri gibi, satış sonrası hizmetlerde şebeke içerisinde tesis edilen rekabetçi ortamdan doğru olarak bilgilendirilmek hakkına sahip olarak yararlanabileceklerdir. rnrn1/95 Sayılı Ortaklık Konseyi Kararı doğrultusunda 1.1.1997 tarihine kadar yayımlanması zorunlu olan Tebliğ, üretici ve Yetkili Satıcı ilişkilerini aşağıdaki şekilde düzenleyecektir. rnrnMotorlu Taşıt Araçları Dağıtımında ve Satış Sonrası Hizmetlerinde Tercihli Sözleşmeler; sadece iki işletmenin taraf olduğu ve tarafların birinin, AT-Türkiye Gümrük Birliği Alanı'nın belirli bir bölgesi içinde karayollarında kullanılan üç veya daha fazla tekerlekli motorlu araçları ve yedek parçalarını tekrar satılmak üzere sadece diğer tarafa veya dağıtım sistemi içerisinde yeralan işletmelere satmayı kabul ettiği bir sözleşme tipini kapsayacaktır. rnrnYarınki yazımda Bayilerin uyması gereken husulardan ve bir sonraki yazımızda da ana üretici firmaların uyması gereken hususlara değineceğim.