Rekabet Kurulu’ndan Şirket Evliliklerine Yeni Düzenleme

Bilindiği üzere 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 7 nci maddesi ile hâkim durum yaratmaya veya mevcut bir hâkim durumu güçlendirmeye yönelik olarak, ülkenin bütünü yahut bir kısmında herhangi bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak nitelikteki birleşme veya devralma işlemleri yasaklanmaktadır. Aynı maddenin devamında ise, belirli nitelikteki işlemlerin hukuki geçerlilik kazanabilmesi için önceden Rekabet Kuruluna bildirilerek izin alınması öngörülmüş ve hangi tür birleşme ve devralmaların hukuki geçerlilik kazanabilmesi için Kurula bildirilerek izin alınması gerektiğini Kurulun çıkaracağı tebliğlerle ilan edeceği düzenlenmiştir.

Birleşme ve devralma işlemlerinin kontrolü, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de rekabet politikasının en önemli araçlarından birisidir. Bu çerçevede, Rekabet Kurulunun teşkilinin ardından çıkardığı ilk tebliğ olan 1997/1 sayılı “Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğâ€� ile bildirime ve izne tabi birleşme ve devralma işlemlerinin neler olduğu açıklanmıştır. Bununla birlikte, 1997/1 sayılı Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar geçen sürede, gerek 4054 sayılı Kanun ve Türkiye ekonomisinde yaşanan önemli değişiklikler, gerekse uygulamada karşılaşılan sorunlar yeni bir Tebliğin çıkarılmasını gerekli kılmıştı.

1997/1 sayılı Tebliğin dayanağı olan 4054 sayılı Kanun, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren çeşitli değişikliklere uğramış, özellikle 2008 yılında yapılan değişiklikle izne tabi birleşme ve devralma işlemlerinin izin alınmaksızın gerçekleştirilmesi halinde verilen para cezası miktarı önemli oranda artırılmıştı. Bu nedenle, teşebbüsler açısından bildirimin hangi hallerde yapılacağının bilinmesi, yüksek cezalarla karşı karşıya kalınmaması açısından daha önemli hale gelmişti.

1997/1 sayılı Tebliğ ile izne tabi birleşme ve devralmaların belirlenmesi açısından pazar payını da içeren bir eşik sistemi öngörülmesi nedeniyle, gerek uygulayıcılar gerekse teşebbüsler açısından yeterince hukuki belirlilik sağlanamamıştır. Bu çerçevede, yeni Tebliğ ile hukuki belirliliği sağlayacak biçimde pazar payı eşiğinden vazgeçilerek ciro esaslı bir bildirim eşiği getirilmiş bulunmaktadır.

Öte yandan, Rekabet Kurumunun bugüne kadarki uygulama tecrübesi ışığında, mevcut sistemde bir takım eksiklik ve aksaklıklar görülmüş ve bunların bir bütün olarak gözden geçirilmesi gereği ortaya çıkmıştı. Bu kapsamda bildirimin usul ve esasları ile değerlendirmeye ilişkin yeni düzenlemelere 7 Ekim 2010 tarihinde gidildi. Aynı zamanda Tebliğ ekinde yer alan Bildirim Formunda da önemli değişiklikler yapılmış; ancak rekabet açısından sakınca oluşturma ihtimali düşÃ¼k olan birleşme ve devralmalar için Bildirim Formunun bazı bölümlerinin doldurulması zorunluluğu kaldırılarak teşebbüsler açısından daha kolay başvuru imkânı sağlanmıştır.