Rekabet Kurulu Yeni Cezalar Getirdi

Prof.Dr.Arif Esinrnrn5728 sayılı yasa ile 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un cezalara ilişkin maddeleri değişmiş bulunmaktadır. Sessiz sedasız geçtiğimiz aylarda çıkan Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda yapılan değişiklik ile Rekabet Kurulu'nun kestiği idari para cezalar arttırlırken, yöneticilere ve en önemlisi çalışanlara da şahsi para cezaları getirilmiş bulunmaktadır. Ayrıca geçmişte bulunan zaman aşımı maddesi kaldırılmıştır. Bu durumda da genel yasalardaki zaman aşımına ilişkin hükümler geçerli olacaktır. Kanun'un yeni şekli ilteşebbüs niteliğindeki gerçek ve tüzel kişiler ile teşebbüs birlikleri veya bu birliklerin üyelerine;rna) Muafiyet ve menfi tespit başvuruları ile birleşme ve devralmalar için izin başvurularında yanlış ya da yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi,rnb) İzne tabi birleşme ve devralmaların Kurul izni olmaksızın gerçekleştirilmesi,rnc) Bilgi istenmesi ve yerinde inceleme sırasında eksik, yanlış ya da yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi ya da bilgi veya belgenin belirlenen süre içinde ya da hiç verilmemesi, rnd) Yerinde incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması, rnhallerinden rnrnYukarıda (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilenler için şirketler ile dernekler veya bu dernek üyeleri karardan bir önceki mali yıl sonunda oluşan veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa karar tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan ve Kurul tarafından saptanacak olan yıllık gayri safi gelirlerinin binde biri oranında, rnrn(d) bendinde belirtilenler için ise aynı şekilde saptanacak olan gayri safi gelirlerinin binde beşi oranında idarî para cezası verir. rnrnAncak bu esasa göre belirlenecek ceza onbin Türk lirasından az olamaz. rnrnyoğunlaşma işlemlerinde Kanunu'a muhalefet edenlere idarî para cezası birleşme işlemlerinde tarafların herbirine, devralma işlemlerinde ise sadece devralana verilir.rnrnYerinde incelemenin mahkeme kararı ile gerçekleştirilmesi, yerinde incelemenin engellenmesi ve zorlaştırılmasına ilişkin olarak bu Kanunda öngörülen idarî para cezasının uygulanmasını engellemez.rnrnRekabeti kısıtlayıcı uyumlu eylem, anlaşma, dernek kararları, hakim durumun kötüye kullanılması ve hakim duruma geçiren yoğunlaşmalar maddelerinde yasaklanmış davranışlarda bulunanlara, ceza verilecek şirket ile dernekler veya dernek üyeleri nihai karardan bir önceki mali yıl sonunda oluşan veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa nihai karar tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan ve Kurul tarafından saptanacak olan yıllık gayri safi gelirlerinin yüzde onuna kadar idarî para cezası verilir. rnTeşebbüs veya teşebbüs birliklerine üçüncü fıkrada belirtilen idarî para cezaları verilmesi halinde, ihlalde belirleyici etkisi saptanan teşebbüs veya teşebbüs birliği yöneticilerine ya da çalışanlarına teşebbüs veya teşebbüs birliğine verilen cezanın yüzde beşine kadar idarî para cezası verilir. rnKurul, üçüncü fıkraya göre idarî para cezasına karar verirken, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin ikinci fıkrası bağlamında, ihlalin tekerrürü, süresi, teşebbüs veya teşebbüs birliklerinin piyasadaki gücü, ihlalin gerçekleşmesindeki belirleyici etkisi, verilen taahhütlere uyup uymaması, incelemeye yardımcı olup olmaması, gerçekleşen veya gerçekleşmesi muhtemel zararın ağırlığı gibi hususları dikkate alır.rnKanuna aykırılığın ortaya çıkarılması amacıyla kurumla aktif işbirliği yapan teşebbüs ya da teşebbüs birlikleri veya bunların yöneticileri ve çalışanlarına, işbirliğinin niteliği, etkinliği ve zamanlaması dikkate alınarak ve gerekçesi açık bir şekilde gösterilmek suretiyle üçüncü ve dördüncü fıkralarda belirtilen cezalar verilmeyebilir veya bu fıkralara göre verilecek cezalarda indirim yapılabilir.rnÖte yandan diğer bir yenilik de Nispi İdarî Para Cezalarının ihdas edilmesidir. Bu cezalar etkinleştirilerek geçmişteki süreli para cezalarının yerine almıştır.rnKurul, teşebbüs ve teşebbüs birliklerine, Kanun'un 16ncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen cezalar saklı kalmak kaydıyla, rna) Nihai karar veya geçici tedbir kararı ile getirilen yükümlülüklere ya da verilen taahhütlere uyulmaması, rnb) Yerinde incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması,rnc) Bilgi istenmesi ve yerinde inceleme sırasında eksik, yanlış ya da yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi ya da bilgi veya belgenin belirlenen süre içinde ya da hiç verilmemesi, rndurumunda her gün için, ilgili teşebbüsler ile teşebbüs birlikleri ve/veya bu birliklerin üyelerinin karardan bir önceki mali yıl sonunda oluşan, bunun hesaplanması mümkün olmazsa karar tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan ve Kurul tarafından saptanacak olan yıllık gayri safi gelirlerinin onbinde beşi oranında idarî para cezası verebilmektedir.rnBu kadar önemli bir değişiklik kimsenin dikkatini dahi çekmemiştir. Vallahi aymazlıkta üstümüze yok.