Çimento ve demir çelikte neler oluyor?

Çimento ve demir çelikte sektörü bu son dönemlerde sürekli gündemde. Banka kredi faizlerinin uzunca bir dönem olumlu bir çizgide seyretmesi, mortgage sisteminin hayata geçirilmesine az bir zaman kalması konuta talebin bir anda artmasına neden olurken inşaat sektörünün hızla büyümesine de yol açtı. Bu çok olumlu gelişmeler doğal olarak piyasalarda inşaat malzemelerine karşı arz ve taleb dengelerini altüst etti, daha açık bir anlatımla çimento iç piyasada inşaat demiri ile birlikte aşarı bir fiyat hareketi içerisine girdi. İnşaatçılar ayaklandılar. Bazı köşe yazarlarının da etkisi ile çimento ve demir kartelinin kurulduğu ve aşırı zam yaptığı izlenimi kamuoyunda yayılmaya başladı. rnrnBaşta çimento ve hazır beton, gaz beton, demir sektörleri Rekabet Kurulu tarafından çeşitli soruşturmalar geçirmişlerdir. Bu soruşturmaların pek çoğu piyasa oyuncularının tarafından olumlu algılanmasada Rekabet Kurulu'nun ağır idari para cezası vermesi ile sonuçlanmıştır. Ancak bu alelacele açılan soruşturmaların mesnetleri bulunmadığından, sadece bazı kişilerin gövde gösterisine, ben de burada bir kurul olarak varım hülyasına bağlı kaldığından bu ağır cezaların tümü Danıştay tarafından iptal edilmiştir. Bu davalarda şirketlerin hemen hemen tümünü bizzat ben savundum. Bu soruşturmalar sırasında da iddia pazar paylaşımı, aşırı fiyat artışı, iç pazarı canlı tutmak için ihracat karteli kurmak gibi klasik rekabet ihlali iddialarıydı. İddiaların temelinde çimento ve demir sektöründe şirketler aralarındaki rekabetten dolayı para kazanamıyor fikri yatıyordu. Sonuçta Kurul'un almış bulunduğu tüm kararlar Danıştay tarafından iptal oldu.rnrnBugün için durum çok farklı, çimentocular ya da demir çelikçiler aralarındaki rekabete rağmen mallarını enflasyonun üzerinde zamlandırabiliyorlar. Nedeni piyasalarda arzın üzerinde bir talep sözkonusu. Bu durumda 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un yapacağı hiçbir şey yok. Nitekim geçtiğimiz ay çimanto ve gaz beton sektörlerine ilişkin soruşturmalarda her hangi bir rekabet ihlalinin bulunmadığına yönelik raportör görüşleri Kurul'a ulaştı. Hazır betonda ise soruşturma devam ediyor. Buradan da bir şey çıkmayacak zira yasaya ilişkin yapılan değişikliklerin Danıştay katında değişik bir biçimde yorumlanması sonucu alınacak hazır beton kararları da iptal edilebilecek niteliktedir.rnrnSonuç olarak rekabet yasasının ve Kurul'un el atacağı bir konu kalmayınca ama piyasalar da huzursuz olunca Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun -rekabet yasasına göre de ilgili bakan bizzat kendisidir- oyuncuları topluyor ve bir mutabakata vardırmaya çalışıyor. Umuyoruz ki olumlu bir gelişme yaşanır. Ama tarihin cilvesi bu toplantının tümü rekabet yasasına aykırı, bu kez devlet eliyle rekabet kanunu ihlal ediliyor hem de bir bakanın gözetim ve denetiminde. Nedeni açık bir masa etrafında üreticilerin fiyatları, üretim kotalarını, ihracat miktarlarını açık açık konuşmaları hukuka aykırı ve yasaktır. Haydi Rekabet Kurulu buyur buradan ye. Afiyet şeker olsun.