Rekabet Hukuku ve AB'nin DTÖ'deki Tutumu

Firmaların rekabete aykırı uygulamalarını Dünya çapında engellemeye yönelik hiçbir kaide bulunmamaktadır. AB'nin de girişimleriyle, DTÖ, 1996'da, rekabet politikasının uluslararası boyutunu inceleme kararını almıştır. Geçen 50 yıl boyunca, GATT ve daha sonraki devamı olan DTÖ, ülkelerin uyguladıkları ticaret tarifeleri ve ithalat kotalarının kaldırılmasında oldukça başarılıydı. Bu uygulamalardan üreticiler ve tüketiciler oldukça faydalanarak, rekabete aykırı uygulamalarla aynı etkiyi doğurabilecek ülkelerin koydukları ticaret sınırlamalarından zarar görmemişlerdir.rnrnAB ticaretin liberalizasyonu ve güçlü rekabet politikalarının uygulanması gibi birbirini destekleyen konseptleri kendi kendine oluşturmuştur. Bir anda AB Üye Ülkeleri arasındaki ticaret sınırlamaları ortadan kaldırılmış diğer bir taraftan da firmaların birbirleriyle en etkin biçimde rekabet etmelerini sağlamak amacıyla, çok sıkı ve tarafsız rekabet politikaları uygulamaya konulmuştur. AB için, benzeri rekabet politikalarının tüm ticaret yapan firmalarca kabul edilmesi DTÖ'nün de ön ayak olacağı, Avrupa'da ve tüm dünyada üreticilere ve tüketicilere daha fazla yararlı olacak, yeni pazarlara açılma imkanını sağlayacaktır.rnrnTabi ki dünya ekonomisi globalleşme sürecine devam ettikçe, rekabete aykırı uygulamalar bir çok ülkede ve bir çok farklı pazarlarda vuku bulacaktır. Gelecekte oluşabilecek benzeri durumlar, bu konu hakkında ne derece çok yönlü çalışılması gerektiğinin önemini vurgulamaktadır.rnrnRekabete aykırı uygulamalar hem tüketicilere hem de üreticilere zararlıdır ve uzun süreli gelişimi engellemektedir. Rekabete aykırı uygulamalar değişik şekillerde oluşabilir. Örnek olarak, firmalar pazar paylaşımları, çıktılara kısıtlamalar konulması ve fiyatların arttırılması konusunda işbirliği yapabilirler. Alternatif olarak, pazara hakim konumda bulunan diğer bir firma bu konumunu kötüye kullanarak diğer rakiplerini pazar dışına atabilir veya çok yüksek fiyatlar koyabilir. Firmalar söz konusu pazardaki rekabet sınırlarını tanımalıdırlar. Tabi ki tüm bu uygulamalar, fiyatların yüksek oluşu veya ürün çeşitlerinin az oluşundan dolayı en çok tüketicileri etkilemektedir ayrıca benzeri uygulamalar ekonomiyi, gelişme hızını ve kalkınmayı olumsuz yönde etkilemektedir.rnrnBu sebeplerden ötürü geçtiğimiz yıllarda bir çok ülke rekabeti korumak amacıyla rekabet kanunlarını yürürlüğe koymuşlardır. Bu girişimler firmaların rekabet haklarını ve tüketicilerin daha düşük fiyattan ürünlere ulaşmasını temin etmektedir.rnrnHenüz, DTÖ uluslararası çerçevede rekabet kuralları ile ilgili görüşmeler yürütmemiştir. DTÖ rekabet politikaları ve bunların ticarete olan etlilerini daha yeni araştırmaya başlamıştır. Fakat konunun uluslararası bir çerçevede değerlendirilmesi gerektiğinden dolayı, konuya ilişkin bir karar oluşmamıştır. AB, DTÖ'nün konuya ilişkin çalışmalarını yardımlarıyla desteklemektedir. Ayrıca DTÖ'yle beraber rekabet politikalarının uluslararası bir çerçevede benimsenmesi istemektedir. İki kuruluş arasındaki bu işbirliğinden dolayı, AB, uluslararası çerçevede yapılacak olan, rekabet kuralları hakkındaki görüşmelerin, dünya ticaretine ilişkin görüşmelerin yeni bir devresi olacağını düşünmektedir.rnrnBu konu üzerinde yürütülecek çalışmalarda, AB, DTÖ'nün en samimi yardımcısı olacağa benziyor.