Avrupa'da rekabet politikasında neler oluyor?

Türkiye'de teşebbüsler artık çeşitli vesilelerle 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un varlığına alışıyor. Gerek muhattap oldukları soruşturmalar gerek yaptıkları menfi tespit veya bireysel muafiyet başvuruları gerekse de bildirdikleri birleşme devralma işlemleri bunun kanıtıdır. Rekabet Kanunu'nun Türkiye'deki teşebbüsler üzerindeki etkilerine yeri geldikçe çok değindik, hala da değiniyoruz. rnrn rnrnÖnümüzdeki aylarda Rekabet Kurumu'nun yıllık faaliyetlerine ilişkin yayınlanacak olan bir faaliyet raporu, Kanun'un Türkiye'deki etkisini daha net bir şekilde görmemize yardım edecektir. Bu arada Avrupa Topluluğu rekabet politikaları açısından epey dolu bir 1997 yılı geçirdi. Buna değinmekte fayda var zira bilindiği gibi yerli mevzuat Topluluk Rekabet Mevzuatı esas alınarak oluşturuldu. rnrn rnrnGeçtiğimiz yıl içerisinde Topluluk'ta 1338 yeni vakanın gündeme geldiğini görüyoruz. Bir döküm yapılacak olursa, bu vakaların 500'ü Roma Antlaşması'nın 85, 86 ve 90 Maddeleri kapsamına giriyor. Acaba bu vakalar nasıl ortaya çıktı 500 vakanın 101'i Komisyon'un resen açtığı soruşturmalar sonucunda gündeme gelmiş. Yani Komisyon neredeyse üç günde bir kendi elde ettiği bulgular ışığında teşebbüslerin rekabeti engelleyici davranışlarının üzerine gidiyor. 177 vaka ise şikayet üzerine gerçekleşmiş. Kalan 222 vaka ise kendi kendini ihbar eden teşebbüsler vasıtasıyla ortaya çıkmış. Yani teşebbüslerce yapılan bildirimler sonucunda Komisyon soruşturma açmış. rnrn rnrnBaşta belirttiğimiz 1338 vakanın 182'si ise birleşme devralmalara ilişkin. Komisyon 1997 yılı içerisinde birleşme devralmalara ilişkin 146 karar almış ve bu kararlardan sadece biri olumsuzken 7 birleşme devralma işlemine de şartlı izin vermiş. Komisyon'un birleşme devralma operasyonlarına ilişkin tavrı açık: işleme taraf teşebbüslerle çok rahat bir şekilde müzakere masasına oturuyor ve gerekli gördüğü düzenlemeler taraflarca kabul edilene kadar işleme izin vermiyor. Tıpkı Boeing/ Mc Donnell Douglas işleminde olduğu gibi. rnrn rnrn1997 yılında Komisyon'un IV. Genel Müdürlüğü'nün ajandasını dolduran vakaların geriye kalan kısmı -ki büyük çoğunluğu oluşturuyor- devlet yardımlarına ilişkin. rnrnBugün Komisyon'un 1997 yılında gündemine gelen vakaların dökümüne bir göz attık. Yarın ise aynı dönemde mevzuat alanındaki gelişmeleri inceleyeceğiz.